Wat maakt perslucht tot een van de duurste energiedragers? Pascal van Putten, CEO van VPInstruments zegt daarover: “Bij het comprimeren van atmosferische lucht naar een druk van 6 à 7 bar gaat al 75% van de opgenomen elektrische energie in de compressor verloren als warmte. Onder meer drukverlies alsmede lekkages zorgen er vervolgens voor dat het elektrische rendement van de totale persluchtinstallatie slechts 7,5 tot 15% bedraagt. Maar dat kan beter en je zou dus verwachten dat bedrijven er alles aan doen om dit te realiseren. Toch is dat niet zo en jaarlijks worden wereldwijd miljarden euro’s aan energie verspild, simpelweg omdat veel bedrijven verzuimen lekkages te verhelpen en het rendement van hun persluchtinstallatie te optimaliseren.”

Niet echt duurzaam

Circa 5% van alle mondiaal gebruikte elektrische energie wordt omgezet in perslucht en in de industrie is dit zelfs 10%. De opwekking van deze gigantische hoeveelheid energie draagt bij aan de CO2 uitstoot en de klimaatverandering. Alleen al om die reden is het zinvol en zelfs noodzakelijk om het energiegebruik van persluchtinstallaties omlaag te brengen. Daarnaast levert het bedrijven gewoon keihard geld op als ze het rendement van hun persluchtinstallatie verhogen.

Lekkage management: laaghangend fruit

“Het is absoluut niet ingewikkeld en vergt ook absoluut geen hoge investeringen om te beginnen met het opsporen en verhelpen van lekkages,” benadrukt van Putten. “Laat ik enkele voorbeelden geven van de kosten van lekkages van een installatie die 8.760 uur/jaar in bedrijf is. De systeemdruk is 7 bar en de stroomkosten bedragen € 0,08 per kWh. 10 gaatjes van ruim 1,5 mm kosten het bedrijf ongeveer € 8.500,- per jaar. Bij 10 gaatjes van 3 mm lopen de kosten op naar afgerond € 33.000,-. En in de praktijk komen we vaak honderden lekkages tegen van allerlei verschillende groottes, en ook groter dan 3 mm! 

Om de lekkages op te sporen en te verhelpen ben je een paar duizend Euro kwijt aan een eenvoudig meetsysteem en onderdelen zoals pakkingen, slangen en snelkoppelingen. We noemen lekkages dan ook het ‘laaghangende fruit’ in persluchtinstallaties. Makkelijk op te sporen, makkelijk te verhelpen en het levert direct financiële winst op. Vaak laten bedrijven door een extern bureau een lekkage-audit uitvoeren waarbij met TAG’s alle gevonden lekken in de fabriek worden gemarkeerd. Het komt niet zelden voor dat als de auditor een jaar later weer in de fabriek komt, de door hem aangebrachte TAG’s er nog steeds hangen. Daar is dus niets mee gedaan terwijl de kosten gewoon doorlopen!”

Elk seconde verdwijnen er vele euro’s in het niets zolang lekkages niet worden opgespoord en gerepareerd.

Productiestilstand voorkomen

Even los van de kosten is er ook een andere en wellicht nog veel belangrijkere reden om ervoor te zorgen dat het persluchtsysteem optimaal en efficiënt functioneert. Want een goede persluchtvoorziening is in heel veel fabrieken namelijk cruciaal voor de continuïteit van veel productieprocessen. De juiste hoeveelheid flow en druk bepalen de juiste werking van productiemachines. Lekkages dragen echter bij aan drukverlies. Onvoldoende druk naar de machines toe kan niet alleen leiden tot machinestilstand, maar ook de kwaliteit van producten beïnvloeden. Fouten in de verpakking of een inconsistente textuur/smaak van voedingsmiddelen kan onherroepelijk leiden tot kostbare terugroepacties. Om nog maar niet te spreken van de imagoschade. Wanneer drukval daarnaast ten onrechte wordt gediagnosticeerd als een defect aan de apparatuur, bestaat bovendien de kans dat er in nieuwe apparatuur wordt geïnvesteerd. Dit brengt (onnodige) extra investeringen met zich mee, die beter elders hadden kunnen worden benut. Optimaliseren van persluchtsystemen verhoogt dus niet alleen de energie-efficiency, maar legt ook de basis voor een betrouwbaar en goed presterend productieapparaat.